Новости

Бұл шарт сот бас бостандығынан айырған және медициналық мәжбүрлеу шарасын қолданған адамдарды беру туралы.

Шартқа 2017 жылғы 24 cәуірде Вильнюста қол қойылды.

Шартқа сәйкес Қазақстан азаматын Литва соты бас бостандығынан айырса не мәжбүрлеп емдеу тағайындаса, оны жазасын өтеуге елімізге қайтара аламыз.

Литва азаматтарын да өз еліне беруге болады.

Шартта бірқатар талаптар бар.

Алдымен, ол біздің елдің не Литваның азаматы болуы тиіс.

Сотталған адамның немесе оның заңды өкілінің келісімі керек.

Екі елде де оның жасаған ісі-әрекеті қылмыс болып табылуы тиіс.

Беруге екі жақтың да келісімі керек.

Ескере кететін бір жағдай бар – сұрау келіп түскен кезде жазаның кем дегенде 6 айы өтелмеген болуы тиіс.

Мына реттерде сотталған берілмейді.

Біріншіден. Сотталғанды еліне қайтару егемендікке, қоғамдық тәртіпке нұқсан келтірсе, ұлттық заңнама мен мемлекет мүддесіне қайшы болса.

Екіншіден, сотталған адам келтірген залалды өтемесе.

Литвамен арадағы шарттың бір ерекшелігі бар.

Бұл медициналық мәжбүрлеу шарасын қолданған адамды беру туралы басқа елмен бірінші құжат шарт.

Қазіргі уақытта осы мәселені тек үш халықаралық конвенция реттейді.

Бірінші – 1993 жылғы Қылмыстық жазаны шетелде өтеу туралы америка аралық конвенция.

Екінші – 1997 жылғы Психикасының бұзылуынан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу үшін беру туралы ТМД конвенциясы.

Үшінші – Сотталған адамдарды беру туралы 1998 жылғы конвенция.

Литвамен Шарт осы конвенциялар мен Қазақстанның Қылмыстық процессуалдық кодексіне сәйкес келеді.

Айта кетейін, қазір Литвада жазасын өтеп жатқан Қазақстан азаматтары жоқ. Қазақстанда да литвалықтар жоқ.

Халықаралық шарттар туралы Заңның 11-бабына сәйкес бұл Шарт ратификациялауға жатады.

Себебі – оның нормалары адам құқықтарына тікелей қатысты.

Заң жобасын қабылдау ешбір жағымсыз әлеуметтік, экономикалық және саяси салдарларға әкеп соқпайды.

Бізге жыл сайын осы мақсаттарға республикалық бюджеттен қаржы бөлінеді.

2019 жылға 15 млн. теңге бөлінді.

Сондықтан бюджеттен қосымша қаржыны талап етпейді.

Жалпы бұндай шарттар 19 елмен жасалған (Әзірбайжан, Түрікменстан, Украина, Қытай, Түркия, Мажарстан, Испания, Италия, Иран, Румыния, Сауд Арабиясы, Үнді, Сербия, Иордания, Монғолия, Бразилия, Біріккен Араб Әмірліктері, Оңтүстік Корея және Болгария). 

Қазір Грекиямен және Солтүстік Македониямен қол қоюды қарастырып жатырмыз.

Данный Договор о передаче лиц, осужденных к лишению свободы, и лиц, в отношении которых применены принудительные меры медицинского характера.

Договор подписан 24 апреля 2017 года в Вильнюсе, в рамках визита Генерального Прокурора Казахстана в Литву.

Согласно Договору, если гражданин Казахстана судом Литвы будет осужден к лишению свободы или ему судом назначено принудительное лечение, то мы можем перевести его к себе на родину.

Таким же образом, к себе на родину могут быть переведены граждане Литвы.

В Договоре содержатся ряд условии.

 Сначала, он должен быть нашим гражданином или Литвы.

 Нужно согласие осужденного либо его законного представителя.

Деяние является преступлением в обоих государствах.

Оба государства согласны на передачу.

Надо учесть, что во время, когда получен запрос, период времени, подлежащий отбытию составляет не менее 6 месяцев.

Передача не осуществляется по следующим случаям.

Первое. Передача осужденного может нанести ущерб суверенитету, общественному порядку, противоречит законодательству или интересам государств.

  Второе. Лицо не возместило причиненный ущерб.

 В Договоре между Литвой есть одна особенонность.

 Эта передача лиц, к которым применены принудительные меры медицинского характера, который является первым Договором с другой страной.

В настоящее время данный вопрос регулируется тремя международными конвенциями.

 Первое – Межамериканская конвенция об отбывании уголовного наказания от 1993 года.

 Второе – Конвенция СНГ о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения от 1997 года.

Третье - Конвенция о передаче осужденных к лишению свободы для дальнейшего отбывания наказания от 1998 года.

Договор с Литвой соответствует данным конвенциям и Уголовно-процессуальному кодексу Казахстана.

Отмечу, что на сегодня граждан Казахстана, отбывающих наказание в Литве и литовцев, осужденных в Казахстане нет.

В соответствии со статьей 11 Закона О международных договорах, данный Договор подлежит ратификации.

Поскольку его нормы напрямую затрагивают права человека.

Принятие представленного законопроекта каких-либо негативных социальных, экономических и политических последствий не повлечет.

Ежегодно для этих целей нам выделяются финансовые средства.

На 2019 год выделено 15 млн.тенге.

Поэтому дополнительных финансовых средств из бюджета не потребуется.

В целом аналогичные договоры заключены с 19 странами (Азербайджан, Туркменистан, Украина, Китай, Турция, Венгрия, Испания, Италия, Иран, Румыния, Саудовская Аравия, Индия, Сербия, Иордания, Монголия, Бразилия, Объединенные Арабские Эмираты, Южная Корея и Болгария).

Сейчас прорабатывается возможность заключения с Грецией и Северной Македонией.